ویروس موزائک گوجه فرنگی

                                                Tomato Mosaic Virus

در کلیه مناطق کشت گوجه فرنگی این ویروس پراکنده است در ایران در استانهای هرمزگان، بوشهر وقسمتهای جنوبی ایران مسئله ساز است .

علائم :  ایجاد موزائیک که ممکن است شدید یا خفیف باشد در مواردی تؤام با بد شکلی برگ و کم رشدی بوته همراه است. در مواردی لکه ها وخطوط نکروتیک قهوه‌ای روی ساقه و برگ ایجاد می‌شود. معمولا اگر ویروس فوق باCMV  ویا PVX همراه باشد این علائم شدیدتر است و در این حالت به آن double streak گویند . در میوه نیز ممکن است بدشکلی و لکه‌های قهوه‌ای در سطح میوه و یا گوشت آن ایجاد کنند. علاوه بر این ممکن است قسمتهایی از میوه سنگی و سفت شود.این ویروس بسیار شبیه TMV است،اما بر اساس برخی خصوصیات خاص ایندو ویروس از یکدیگر متمایز شده‌اند. انتقال این ویروس از طریق مکانیکی میسر است . این ویروس در گوجه فرنگی بذر زاد می‌شود. این ویروس اگر در خاک خشک باشد مدتها در خاک دوام می‌آورد اما در خاک مرطوب سریعا از بین می‌رود.

 پژمردگی آوندی ناشی از ورتیسیلیوم                                         Vascular Verticillium wilt

از لحاظ نوع علائم و نحوه ایجاد بیماری مثل بیماری ناشی از فوزاریوم است اما تفاوتهائی نیز با آن دارد .

علائم : ‌زردی برگها بویژه در یک سوم پائینی گیاه که این زردی معمولاً کمتر از زردی ناشی از فوزاریوم است . زردی معمولاً  یک طرفه است . اپی ناستی در برگها مشاهده می شود که در اثر رشد غیر متعادل قسمتهای مختلف برگ ایجاد می‌شود . پژمردگی بوته و قهوه‌ای شدن اوند هم از دیگر علائم بیماری است . علاوه بر این ، بیماری ناشی از ورتیسیلیوم در هوای خنکتر ظاهر می‌شود ( نسبت به فوزاریوم ) برای تشخیص قطعی ورتیسیلیوم و فوزاریوم از یکدیگر بایستی حتماً اقدام به کشت آنها نمود . لازم به ذکر است تشخیص قطعی این دو پاتوژن از یکدیگر در مزرعه ممکن نیست .

عامل بیماری دو گونه V.dahlia  و  V.albo – atrum  می‌باشد . قارچ ورتیسیلیوم جزء قارچهای ناقص است و دارای کنیدیوم کنیدیوفر و سلول اسپوزا (Phialide ) می‌باشد . در    V.albo – atrum ریسه سیاه (Drak mycelium) و در    V. dahlia میکرواسکلرت بعنوان اندام مقاوم قارچ است .

عوامل مختلفی در رشد یا ضعف بیماری ناشی از قارچ فوق مؤثرند که می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود :

1-    میزان تحمل یا مقاومت واریته های گیاه میزبان

2-    نژاد قارچ

3-    مقدار اولیه مایه بیماری (اینوکولوم اولیه )

4-    دما

استفاده از ارقام مقاوم ، تناوب با گیاهان غیر میزبان مانند غلات ، ضد عفونی خاک خزانه ، آفتابدهی (Solarization) ، استفاده از غده سالم .