گندم Triticum Sativum

 در ابتدای هر کشتی باید زمین را آماده نماییم . نکته مهم در آماده سازی بستر بذر با

توجه به اینکه گندم به نشست خاک در بعد از رویش فوق العاده حساس است شخم

را بایستی حدود یکماه قبل از کاشت انجاه دهیم . در مورد کاشت گندم بلافاصله بعد

از انجام شخم های عمیق خودداری کنیم گندم به نوع شخم حساسیت ندارد و

بیشتر شخم سطحی را انجام می دهند . تسطیح خاک نیز یکی از مواردی است که

باید مورد توجه قرار گیرد زدن لولر بایستی همزمان باشد با عملیات تهیه زمین و بستر

بذر زدن لولر باعث می شود که عمق بذر تنظیم شده باقی بماند و آبیاری نیز تسهیل

می گردد .

تاریخ کاشت در مناطق سردسیر باید دو ماه قبل از یخبندان ممتد باشد که در مهرماه

می باشد . برای هر روز تاخیر در کاشت ۱٪ به میزان بذر اضافه می کنیم . زمانی باید

کشت شود که در زمان سرما به ۴ برگی رسیده باشد .

در مورد نیاز کودی گندم باید بگویم که برای تعیین دقیق آن نیاز به آزمایش خاک می

باشد .

ازت : بصورت نیترات جذب می شود و آمونیم و اوره فرمهای قابل جذب بعدی می

باشد و اهمیت کمتری دارد .تلفات گازی ازت بدلیل نیترات زدایی و غرقاب بودن زمین

می باشد و تلفات گازی آونیاک بر اثر پخش در سطح خاک می باشد . برای کاهش

تلفات بهتر است کود سرک را با آب حل کنیم و زمانی ک.د را در مسیر آب قرار دهیم

که نصف کرت یا فارو را آب رفته باشد . ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلو اوره در هنگام کاشت - پنجه

زنی - ساقه رفتن و تشکیل سنبله مصرف می شود . بهتر در هنگام کاشت ۵۰ کیلو

و در هنگام پنجه زنی و ساقه رفتن ۱۰۰ کیلو و در مرحله تشکیل سنبله ۵۰ کیلو در

هکتار مصرف کنیم .

فسفر : فسفر تمایل به جمع شدن در سطح خاک دارد . فرم محلول فسفر بیشتر

قابل جذب می باشد . ازت و فسفر در تعامل با هم می باشند . فسفر توسط نوک

ریشه جذب می شود . فسفر را بهتر است با شخم به عمق خاک بفرستیم . ۱۵۰ -

۱۰۰ کیلو سوپر فسفات تریپل در هکتار نیاز می باشد .

پتاسیم : کند جذب است . باعث بزرگ شدن دانه و افزایش کیفیت گندم و افزایش

مقاومت به تنش خشکی و مقاومت به آفات و امراض می باشد . ۱۵۰ -۱۰۰ کیلو

فسفات پتاسیم در هکتار نیاز است .

علاوه بر عناصر پر مصرف گندم به عناصر کم مصرفی نیز احتیاج دارد . سولفات روی ۴۰

کیلو و سولفات آهن ۴۰ کیلو در هکتار نیاز می باشد .

ارقام الموت٬ بزوستایا ٬ زرین و شهریار ارقام زمستانه می باشند که باید از ۲۰ - ۱

مهر کاشته شوند . ارقام بک کراس روشن و الوند نیمه زمستانه هستند که باید از

۲۰ مهر تا ۲۰ آبان کاشته شوند .

۱۸۰ تا ۲۲۰ کیلو بذر در هکتار نیاز می باشد . نکته مهم در آبیاری این است که باید در

پاییز ۲ آب به گندم بدهیم .

داشت :

در مرحله داشت گندم یکی از مواردی که اهمیت زیادی دارد مبارزه با علفهای هرز می

باشد . چون گندم یک گیاه باریک برگ می باشد علفهای هرز پهن برگ را به راحتی

می توان کنترل نمود . برای کنترل آنها از سموم تو فور دی و گرانستار استفاده می

شود . در مصرف تو فور دی باید دقت کنیم که زمان مصرف آنرا رعایت کنیم زیرا ممکن

است که محصول خودمان نیز از بین برود . تو فور دی را باید بعد از ۴ -۲ برگی گندم تا

زمانی که بند دوم ساقه گندم تشکیل شده مصرف کنیم . و به میزان ۲ - ۱.۵ لیتر در

هکتار باید مصرف کنیم .

گرانستار : میزان مصرف ۲۰ - ۱۰ گرم در هکتار است . از مرحله ۲ برگی گندم تا

تشکیل بند دوم ساقه باید مصرف شود . آزمایشات نشان می دهد که اختلاط این دو

سم با هم نتیجه بهتری می دهد به این صورت که ۱۳- ۱۰ گرم گرانستار + ۱- ۷. لیتر

تو فور دی به هم مخلوط شود و مصرف گردد .

برای از بین بردن علفهای باریک برگ مثل یولاف از سمومی مانند آونج به میزان ۴ لیتر

در هکتار در مرحله پنجه زنی گندم استفاده می شود و قابل اختلاط با تو فور دی می

باشد . تاپیک علفهای یولاف و لولیم را کنترل می کند . رای گندم مصرف می شود و با گرانستار قابل اختلاط است و به میزان ۱ لیتر در هکتار مصرف می شود .

ایلوکسان : بهترین لولیم کش است و چچم را کنترل می کند . به میزان ۲.۵ لیتر در

هکتار استفاده می شود .

پوماسوپر : یولاف را کنترل می کند و در گندم و جو استفاده می شود به میزان ۱- ۶.

لیتر در هکتار و با گرانستار قابل اختلاط است .

نکته : علف کشهای باریک برگ را باید قبل از پنجه زنی علف هرز مصرف کنیم .

آفات و بیاریها :

سن گندم : سن کندم در دو مرحله خسارت می زند . اولین مرحله سن مادر است

که در بهار هنگامی که دما به حدود ۱۰ درجه می رسد از مخفی گاه زمستانه خود

بیرون می آید و به مزارع حمله می کند. سن مادر از برگها و جوانه انتهایی تغذیه می

کند و باعث از بین رفتن گندم می شود . برای مبارزه باید به جمعیت آن در مزرعه دقت

کرد در مزارعی که بیشتر از ۳ تن عملکرد دارند تعداد ۵- ۴ سن مادر در متر مربع را باید

مبارزه نمود . بعد از تغذیه سن مادر در پشت برگها تخم گذاری می کند که سن پوره

خارج شده از تخمها با مکیدن شیره دانه ها باعث خسارت می شوند . که در مزارع

بابیش از ۳ تن عملکرد تعداد ۷ - ۶ پوره در متر مربع را باید مبارزه نمود . برای مبارزه از

سم فنیتریتیون و فنتیون به میزان ۱.۲ لیتر در هکتار مصرف می شود .

شته روسی : علایم حمله آن به گندم به این صورت است که کندم بنفش می شود و

کوتوله باقی می ماند و به خوشه نمی رود . برگ در امتداد رگبرگها بنفش می

شود .برای مبارزه با آن در زمان مبارزه با سن گندم آن نیز کنترل می شود .

دیگر آفات گندم خسارت چندانی نمی زنند و در هنگام مبارزه با سن گندم کنترل می شوند .

از بیماریهای گندم می توان به سیاهک آشکار اشاره نمود : بوته های بیمار قوی تر و

رشد سریعی دارند . عامل بیماریزا روی گل فعالیت دارد و سنبله را به یک توده سیاه

تبدیل می کند . توسط باد پراکنده می شود برای مبارزه با آن از سموم ویتاواکس و

کاربندازیم بصورت پودر وتابل قابل حل در آب و به میزان ۲۰۰ گرم برای ۱۰۰ کیلو بذر

استفاده می شود .

سیاهک پنهان : علایم آن شامل کوتاه ماندن ساقه و کاهش برگها و کوچک ماندن

برگها است و رنگ برگها در سطح گره فوقانی به آبی مایل به سبز تبدیل می

شوند .سنبله ها کوتاهتر یا دراز تر هستند در هنگام خرمنکوبی دانه های آلوده

شکسته و قارچ روی دانه های سالم میریزد و آنها را آلوده می کند و یا در خاک میریزد

که تا ۱ سال قوه نامیه خود را حفظ می کند .که از زمان جوانه زنی فعالیت آن شروع

می شود . برای مبارزه با آن باید بذور را با سموم ویتاواکس و کاربندازیم به میزان ۲۰۰

گرم در ۱۰۰ کیلو بذر صدعفونی نمود .

سفیدک سطحی : اگر در اواخر فروردینتا اوایل خرداد بارندگی زیاد باشد بروز می

کند . ابتدا در قسمتهای پایینی در سطح پهنک و نزدیک رگبرگها لکه های پراکنده٬

کوچک و کشیده با پوشش تار عنکبوتی سفید ظاهر می شود که با افزایش ضخامت

خاکستری و قهوه ای روشن می شود . برای مبارزه باید از ارقام مقاوم استفاده نمود

و از ارکیبات گوگردی یا کاراتان ستفاده نمود .

گندم معمولا هر ۱۵ -۱۰ روز یکبار باید آبیاری شود . که معمولا گندم به ۵ آب نیاز دارد

که شامل خاک آب که اولین آبیاری را می گویند و دوم در هنگام پنجه زنی و سوم در

هنگام ساقه رفتن و چهارم هنگام گلدهی و آخر در هنگام دانه بستن می باشد .

برداشت :

هنگامی که دانه ها سخت شدند که دیگر با ناخن تقسیم نمی شدند و رطوبت دانه

۱۴٪ می باشد هنگام درو می باشد . برای برداشت باید از کمباین های که معاینه

فنی شده اند استفاده شود که بهتر است نو باشند و ریزش بیشتر از ۵٪ نداشته

باشند .