اثرات تراکم گله و سطح انرژی جیره بر رشد شترمرغها

در آزمایش اول، اثرات تراکم گله بر وزن بدن در سن 98 روزگی معنی‌دار شدند (05/0 >P).

تصویر بزرگ

اثر تراکم گله بر وزن بدن، افزایش وزن و بازدهی خوراک شترمرغ‌ها از 21 تا 98 روزگی
فضا (مترمربع برای هر شترمرغ)	وزن بدن (کیلوگرم)		افزایش وزن (کیلوگرم)				مصرف خوراک (کیلوگرم به ازاء هر شترمرغ)	نسبت خوراک به افزایش وزن
	21 روزگی	98 روزگی	21 تا 28 روز	28 تا 56 روز	56 تا 98 روز	21 تا 98 روز
5/33	61/2	02/41	42/1	06/12	46/29	92/38	08/34	11/2
8/16	55/2	51/38	5/1	01/11	50/27	97/35	86/28	001/2
2/11	45/2	73/34	63/1	26/10	48/24	28/32	82/25	09/2
میانگین انحراف استاندارد	09/0	27/1	15/0	34/0	16/1	25/1	42/0	1/0
تجزیه واریانس سطح احتمال	54/0	026/0	65/0	026/0	06/0	026/0	001/0	76/0
رگرسیون سطح احتمال	25/0	005/0	33/0	005/0	014/0	005/0	0	87/10
مربع ضریب همبستگی	NA2	7/0	33/0	69/0	6/0	69/0	95/0	NA2
عرض از مبدأ	09/64	28/79	57/0	61/84	25/68	15/76	31/70	63/21
شیب	19-	65/1-	17/10	17/6-	92/1-	68/1-	83/1-	72/2-

در 98 روزگی وزن جوجه‌هایی که با تراکم پائین و متوسط نگهداری می‌شدند مشابه بود (به ترتیب با میانگین وزن 52/41 و 51/38 کیلوگرم) و کمترین وزن مربوط به جوجه‌های پر تراکم می شد (با متوسط وزن 73/34 کیلوگرم). میانگین وزن مشاهده شده در 98 روزگی، برای جوجه‌های پر تراکم مشابه وزن قبلی گزارش شده، یعنی 30 کیلوگرم برای جوجه‌های 90 روزه.
در آزمایشات بعدی، جوجه ها با تراکم یک قطعه در متر مربع نگهداری شدند. با این وجود وزنهای به دست آمده در تیمارهای تراکم پائین و متوسط بیش از آن مقادیری است که قبلاً گزارش شده است. تراکم گله بر نسبت خوراک به وزن اثر نگذاشت. نسبت خوراک به وزن مشاهده شده در شترمرغ‌ها در این آزمایش بین سنین 21 و 98 روزگی (01/2 تا 11/2) مشابه با مقدار گزارش شده قبلی (87/1) در سن 8 تا 90 روزگی است که در آن جوجه‌ها با جیره آغازینی دارای 220 گرم در کیلوگرم پروتئین، 32 گرم در کیلوگرم چربی و 69 گرم در کیلوگرم الیاف تغذیه شدند. عدم وجود تفاوتهای معنی‌دار در این آزمایش (05/0 >P) به رغم آن که بازده خوراک در محدوده‌ای از 01/2 در تراکم متوسط تا 11/2 در تراکم پائین گله قرار داشت می‌تواند ناشی از تفاوت زیاد بین آنها باشد (1/0 = میانگین انحراف استاندارد)
در آزمایش دوم، افزایش سطح انرژی جیره به طور معنی‌داری (05/0 >P) وزن جوجه‌ها را در 146 روزگی افزایش داد.
 

اثر انرژی جیره بر وزن بدن، افزایش وزن، انرژی و بازدهی خوراک و هزینه خوراک هر واحد افزایش وزن برای شترمرغ‌ها از سن 98 تا 146 روزگی
انرژی (مگا ژول بر کیلوگرم)	وزن بدن (کیلوگرم)		افزایش وزن (کیلوگرم)	مگاژول بر کیلوگرم افزایش وزن بدن	نسبت مصرف خوراک به افزایش وزن
	98 روزگی	146 روزگی
71/11	4/37	04/66	64/28	18/35	97/2
9/12	97/36	47/65	49/28	54/36	84/2
09/14	9/36	12/69	22/32	55/36	59/2
میانگین انحراف استاندارد	66/0	79/0	75/0	87/0	07/0
تجزیه واریانس	غیر معنی‌دار	037/0	019/0	غیر معنی‌دار	024/0
رگرسیون سطح احتمال	غیر معنی‌دار	غیر معنی‌دار	032/0	غیر معنی‌دار	006/0
مربع ضریب همبستگی	03/0	31/0	42/0	06/0	58/0
عرض از مبدأ	2/18	51/4-	07/4	67/7	28/23
شیب	15/0-	26/0	3/0	14/0	72/3-

هر میانگین معرف 4 تکرار هر تیمار جیره است و هر تکرار شامل 12 شترمرغ می‌باشد. ضرایب انرژی متابولیسمی واقعی تصحیح شده برای ازت بر اساس ضرایب انرژی شترمرغ برای مواد خوراکی محاسبه شده‌اند.
شترمرغ‌هایی که با جیره پر انرژی (09/14 مگاژول بر کیلوگرم) تغذیه شدند در 146 روزگی بالاترین وزن را داشتند (12/69 کیلوگرم). با این وجود وزنهای حاصله در 146 روزگی برای هر 3 تیمار (47/65 تا 10/69 کیلوگرم) بیش از مقداری بود که قبلاً برای شترمرغ‌های هم سن گزارش شده بود. مطالعات پیشین وزن 54/51 کیلوگرم را در 154 روزگی گزارش شده بود که در آن شترمرغ‌ها جیره ای دارای 55/12 مگاژول در کیلوگرم انرژی متابولیسمی مصرف کرده بودند. مطالعات دیگر نیز وزن 40 کیلوگرم را در 154 روزگی شترمرغ‌هایی که با جیره ای دارای 51/10 مگاژول انرژی متابولیسمی تغذیه شده بودند گزارش نمود.
تفاوت وزنها در این آزمایشات را می‌توان به وسیله تفاوتهای مربوط به محیطهای پرورش، مدیریت، عوامل ژنتیکی و جیره توضیح داد.
هیچگونه تفاوتهای معنی‌داری در توانایی شترمرغ برای تبدیل انرژی به افزایش وزن بین جیره‌های مختلف وجود نداشت (05/>0 P). این موضوع می‌تواند علت وزن بیشتر و معنی دار شترمرغ‌های تغذیه شده با جیره‌های پر انرژی نسبت به شترمرغ های تغذیه شده با جیره‌های دارای دو سطح انرژی پائین‌تر را توضیح دهد. در نتیجه، تبدیل خوراک توسط سطح انرژی جیره تحت تأثیر قرار گرفت (05/0 >P) شترمرغ‌هایی که با جیره‌های پر انرژی (09/14 مگاژول در کیلوگرم) تغذیه شدند به طور معنی‌داری (05/0 >P) در تبدیل خوراک به افزایش وزن کارایی بیشتری داشتند تا آنهایی که جیره‌هایی با دو سطح انرژی پائین‌تر مصرف نمودند. توانایی شترمرغ در تبدیل خوراک به افزایش وزن به وسیله توان ژنتیکی، محیط، مدیریت و اجزاء جیره و سطوح مواد مغذی آن تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در این بررسی توان ژنتیکی، محیط و مدیریت بین تیمارها ثابت نگهداشته شدند. تفاوتهای موجود بین سطوح مواد خوراکی با دقت عمل به حداقل رسیدند. جیره‌ها از ابتدا مقدار چربی متفاوتی داشتند و البته دارای اندک تفاوتی نیز در سطوح زبره گندم، ذرت و یونجه بودند. این تفاوتها به منظور دستیابی به سطوح متفاوت انرژی جیره بدون تغییر سطوح پروتئین، فیبر خام، لیزین و متیونین و برای حفظ استفاده از مواد خوراکی تجارتی ایجاد شدند. این تفاوتها گرچه ممکن است تا حدی بر قابلیت دسترسی به انرژی جیره‌ها اثر داشته باشند اما از آنجا که بر اساس گزارشات، شترمرغ‌ها در 10 هفتگی توانایی دریافت سطوح بالای انرژی (24/11 مگاژول در کیلوگرم) از جیره‌هایی بر پایه ذرت، زبره گندم و یونجه را دارا بوده و نیز قابلیت هضم ظاهری بالایی برای چربی (857 گرم در کیلوگرم) داشتند، به نظر می رسید که این مسئله به علت نیاز به مصرف جیره‌های تجارتی تعدیل شود.
هزینه خوراک دام عمدتاً به وسیله هزینه مواد خوراکی و مغذی تعیین می‌شود. لذا انتخاب مواد خوراکی با توجه به هزینه آن مد نظر قرار می گیرد. تحلیل اقتصادی جیره‌های متفاوت بر پایه مقدار هزینه جیره برای هر کیلوگرم افزایش وزن بیانگر آن است که در هنگام انجام آزمایش، هزینه افزایش وزن با دادن جیره پر انرژی کاهش یافته است. نیاز است تا این روابط هزینه بر اساس بررسی مورد به مورد با استفاده از هزینه‌های مواد خوراکی رایج در داخل ایجاد شوند. اطلاعات ارائه شده در این مقاله هنگامی که وزن در ساختار هزینه مد نظر قرار می‌گیرد می‌تواند به عنوان ابزاری برای جیره‌نویسی با حداقل هزینه به کار رود. در این بررسی مصرف جیره ای با 09/14 مگاژول در کیلوگرم انرژی از 98 تا 144 روزگی موجب 5% صرفه جویی در هزینه‌های خوراک هر شترمرغ شد. گرچه این کاهش هزینه برای هر شترمرغ کم به نظر می‌رسد، اما کاهش در هزینه‌های خوراک هنگامی که در کل مجموعه تولید لحاظ گردد قابل توجه خواهدشد.
در نتیجه، این نتایج بیانگر آن هستند که مقدار فضای موجود در طول دورة پرورش و سطح انرژی جیره در مرحله رشد می‌توانند بر عملکرد شترمرغ تأثیر بگذارند. در این بررسی مشخص شد که تراکم گله به میزان 16 مترمربع برای هر شترمرغ، عملکرد را به حداکثر می رساند. مضافاً این که به نظر می‌رسد افزایش سطح انرژی در جیره با بالا بردن سطح چربی به شکل مخلوط روغن سویای خام و ذرت در افزایش عملکرد طی مرحله رشد نقش داشته باشد. از آنجا که هر واحد وزن چربی‌ها نسبت به منابع پروتئین و کربوهیدرات، انرژی بیشتری برای متابولیسم ایجاد می‌کند، استفاده از چربی‌ها برای افزایش سطوح انرژی جیره نیز به طور بالقوه می‌تواند هزینه‌های خوراک را کاهش دهد.
 منبع  :فارم ایران ,پاری بیولوژی