بستر گلخانه ساختمان ان

رویان

           با سلام                            

    با پیشرفت فنون و علوم مختلف بشر توانسته به دستاوردهای بزرگی برسد کشاورزی و کشت و کار نیز در دهه های   اخیر پیشرفتهای بزرگی در زمینه بهزراعی و اصلاح گیاهان داشته است لذا استفاده از این دستاوردها در عمل میتواند باعث ارتقا کمی و کیفی محصولات کشاورزی باشد.   امیدوارم مطالب ارائه شده در این مقصود مفید باشد ما را از نظریات و مقالات علمی خود بی بهره نسازید. متشکرم   

                            با آرزوی موفقیت شما- محمد- فارغ التحصیل اصلاح نباتات وزراعت         

مقدمه :

هر یک از گیاهان برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور ، دمای روزانه ، دمای شبانه ، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارند .

 به منظور تولید و پرورش تجاری گیاهان با کیفیت بالا و در تمام طول سال ناگزیر از فراهم ساختن شرایط محیطی مطلوب و کنترل عوامل  خسارت زا نظیر بادهای زیادی بار ، طوفان های ویرانگر ، سرما و یخبندان و ..... از طریق ساختمانی بنام گلخانه هستیم که به عنوان  محیط کنترل شده مطرح می گردد  و با توجه به نیاز روزافزون بازار ، چه از نظر تولید گل و گیاهان زینتی و چه از نظر سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل  این روش تولید امروزه به یکی از سود آورترین بخشهای کشاورزی تبدیل شده است که البته سرمایه گذاری اولیه فراوانی را نیز طلب می کند . با توجه به سرمایه گذاری زیادی که در این زمینه صورت می گیرد فقدان مدیریت صحیح در احداث گلخانه ، انتخاب مکان ، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وری مناسب از سرمایه و امکانات خواهد شد .

محل احداث گلخانه :

1-     اولین مسئله ای که بایستی در نظر گرفته شود دسترسی به راههای حمل و نقل است که با احداث هر چه نزدیکتر به راههای اصلی این مشکل به حداقل می رسد . چرا که بطور استاندارد هزینه فروش گل و گیاه نبایستی از یک چهارم سود ناخالص عمده فروشی بیشتر شود مگر اینکه هزینه های تولید فوق العاده پایین باشد .

2-     عامل دیگر که تعیین کننده محل احداث گلخانه است نوع سوخت می باشد . در صورت احداث گلخانه در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد می توان با کاربرد این سوخت ارزان هزینه ها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد .

3-     عامل سوم دسترسی به منابع آب با کیفیت و کمیت مناسب است که از فاکتورهای مهم احداث گلخانه می باشد . در بررسی میزان آب مورد نیاز بایستی توجه داشت که در هر بار آبیاری به ازاء هر متر مربع سطح مورد نظر 30-20 لیتر آب مورد نیاز است . استفاده از آب شهری گران تمام شده و هزینه تولید را بالا می برد همچنین فلوراید و کلر آن مضر است ، استفاده از چاه ارزانتر خواهد بود .

4-      دیگر عامل اثر محیطی است که حتماً بایستی مد نظر قرار گیرد . جایی که دائماً دارای آب و هوای نامساعد ، بارانهای شدید ، سایه ناشی از واقع شدن در دامنه شمالی کوههای بلند و یا درختان سربه قلک کشیده می باشد مناسب احداث گلخانه نیست . شدت نور یکی از عوامل تعیین کننده محسوب می گردد . شدت نور در ارتفاعات بلند برای پرورش محصولاتی نظیر رز و میخک مناسب است ولی برای محصولاتی که نیاز به شدت نور پایینی دارند ( همچون بتفشه آفریقایی ، بگونیا ، گلوکسینیا و اغلب گیاهان گلدانی برگ تزئینی که بومی مناطق حاره هستند ) مناسب نیست .

5-     عامل مهم دیگری که تعیین کننده محل احداث گلخانه است نوع محصولی است که در برنامه تولید قرار دارد . با توجه به اینکه گرایشها به سمت تولید اختصاصی محصولات است و دستور کار تولید پس از مطالعه ابتدایی بازار داخلی و خارجی مشخص می گردد قبل از احداث ، ابتدا بایستی تعیین کنند که چه محصولی تولید شود سپس تصمیم به احداث گلخانه در منطقه و اقلیمی مناسب آن محصول بگیرید . در همین رابطه در آمریکا چندین مجتمع تولید کننده میخک به دلیل عدم توجه به اختلاف دمای شبانه روزی مطلوب کشت و کار این محصول تعطیل و مجبور به نقل مکان به ارتفاعات شدند .

6-     در احداث گلخانه ها ، در نظر داشتن قوانین مربوط به زمین محدوده های شهری و احداث و بهره برداری از گلخانه ها و .... ضروریست چون فعالیت بسیاری از گلخانه ها بر همین اساس متوقف شده است .

7-     محل احداث بایستی حتی الامکان مسطح باشد چرا که در صورت ناهمواری و شیبدار بودن ، ایجاد یک گلخانه بزرگ با مشکلات و هزینه های زیادی برای تسطیح همراه خواهد بود .

جهت گلخانه :

اسکلت گلخانه سایه ایجاد می کند و با توجه به زاویه تابش این سایه ها متفاوت است لزوم توجه به این امر بویژه در تولید زمستانه حائز اهمیت است چرا که تغییرات اندکی دردرصد نور رسیده به گیاهان می تواند نقش بسزایی در کمیت و کیفیت تولید داشته باشد .

 در صورتی که جهت باد خیلی تعیین کننده نباشد بایستی امتداد طول گلخانه ها شمالی _ جنوبی باشد .  این مسئله در گلخانه هایی که در امتداد طول به هم متصل هستند با تأکید بیشتری توصیه می گردد .

نقشه احداث گلخانه :

از موارد مهم در احداث گلخانه توجه به طرح گسترش گلخانه است با ارایه یک نقشه گلخانه همراه با طرح گسترش آن بدون نیاز به جابجایی ساختمانها و گلخانه ها ، ساختمان های جدید گلخانه را می توان احداث نمود . در زمینهای شیبدار بهتر است عملیات ساختمانی را از وسط شیب انجام داد و طرح گسترش گلخانه با طرح گسترش 5 مرحله ای آمده است . در این نقشه ها درهای گلخانه که به داخل ساختمان سرویس باز می شوند دارای 7/2 متر ارتفاع 4/2 متر عرض هستند تا وسایلی نظیر تراکتورهای کوچک بتوانند به داخل آن وارد شوند . عرض ساختمان سرویس حدود 5 متر و در ورودی آن 7/3 متر عرض و 2/4 متر ارتفاع دارد تا عبور کامیون ها و تخلیه و بارگیری به خوبی صورت گیرد .

زمین مورد نیاز احداث گلخانه حداقل بایستی دو برابر سطح گلخانه باشد . در گلخانه های کوچک مساحت ساختمان های سرویس در حدود 13 درصد مساحت کف گلخانه است که با توسعه گلخانه ها این درصد کاهش می یابد  و در گلخانه های خیلی بزرگ به 7% می رسد ولی بطور متوسط مساحت ساختمان سرویس را 10% کل ساختمان گلخانه ها در نظر می گیرند .

1-     نقش احداث گلخانه تجاری با طرح توسعه 5 مرحله ای

زهکشی گلخانه :

از موارد مهمی که در احداث یک گلخانه توجه به زهکشی گلخانه است . در مناطقی با زمینهای دارای بافت سخت و با لایه تحت الارض غیر قابل نفوذ با قرار دادن لوله های سفالی منفذ دار زیربسترها و یا طرق ابتکاری دیگر تمهیدات لازم را در جهت بهبود زهکشی می اندیشند

بادکشن :

در مناطق باد خیز ردیفی از درختان و یا یک مانع طبیعی مثل تپه برای کاهش خسارت باد استفاده می شود . حداقل فاصله درختان از گلخانه در شرق و غرب بایستی حدود 5/2 برابر ارتفاع درختان باشد . این فاصله در قسمت جنوبی بیش از یک ارتفاع درختان است .

فرم های متفاوت گلخانه :

1-   گلخانه های سوله ای منفرد به شکل A:

اسکلت اصلی این گلخانه ها معمولاً از آهن آلومینیوم یا چوب است . مزایای این گلخانه ها جذب نور بالا و در مواردی که جنس آنها از فلز باشد استحکام زیاد آنهاست . از معایب آنها نیز پرهزینه بودن و صرف انرژی گرمایی زیاد برای کنترل دمایی آن است این گلخانه ها بسته به موفقیت و شرایط محیطی و .... به سه شکل دو طرفه ، نیمه دوطرف و یکطرفه تقسیم بندی می شوند .

گلخانه های یکطرفه و نیمه دوطرفه در کنار ساختمانها بنا شده و مورد استفاده قرار می گیرند در این سبک از نور خورشید بهتر استفاده شده و نیاز به سوخت نیز کاهش می یابد .

گلخانه دوطرفه دو سقف به پهناهای مساوی دارد . در سطح جهانی کاربرد گلخانه های منفرد کاهش یافته است چرا که با اتوماسیون سازگار نیستند .

2-     اشکال گلخانه های سوله ای منفرد

2- گلخانه های سوله ای به هم پیوسته :

همان گلخانه های نوع اول هستند که از قسمت طول به هم متصل بوده ، و دیواره عرضی مابین آنها برداشته شده و فضای به هم پیوسته ای را در داخل گلخانه ایجاد می کنند . این گلخانه ها هزینه کمتری نسبت به نوع اول داشته و کنترل محیطی آنها آسانتر و بهتر و تلفات انرژی گرمایی نیز کمتر است ، همچنین از سطح کل گلخانه هم بطور بهینه استفاده می شود . از ایرادات این گلخانه ها مناسب نبودن برای چند محصول و عدم تحمل برف سنگین است . علیرغم داشتن مسئله وزن برف ، از این گلخانه ها به نحو چشمگیری در اروپای شمالی و کانادا استفاده می شود . پوشش هر دو نوع گلخانه های فوق الذکر می تواند شیشه و یا پلاستیک باشد .

3- گلخانه های تراسی به هم پیوسته

3- گلخانه های تونلی و یا نیمه استوانه ای :

به کمک لوله های کمانی احداث می گردند به پایه های زیادی نیاز نداشته و سقف سازی این گلخانه ها نیز مشکل ندارد برای تولید گیاهان فصلی کاملاً مناسبند . از مشکلات آنها دشوار بودن تهویه است که البته در انواع پیشرفته آنها توسط کمپانیهای سازنده تمهیداتی برای تهویه در نظر گرفته شده است . نورگیری در این گلخانه ها بسیار مطلوبست . امروزه گرایش عجیبی به سمت استفاده از این قبیل گلخانه ها در هر دو شکل منفرد و پیوسته در سطح جهان وجود دارد . پوشش آنها می تواند پلاستیک فایبرگلاس یا مواد پوششی دیگر باشد .

4- چنر سیستم برای حل مسئله تهویه در گلخانه های نیمه استوانه ای

در احداث گلخانه های نیمه استوانه ای همیشه بین پهنای گلخانه ، ارتفاع قسمت میانی و سایر اجزاء رابطه ای وجود دارد.

5- رابطه بین اجزاء گلخانه در نیمه استوانه ای

4- گلخانه های نیمه استوانه ای با دیواره :

این گلخانه ها مشابه نوع قبل بوده با این تفاوت که یک دیواره عرضی از جنس فایبرگلاس یا پوشش پلاستیکی نیز دارند .

5- گلخانه های سایبانی (Lath house )  :

به منظور فراهم ساختن محیط سایه دار برای پرورش گیاهان حساس به گرما و نور شدید و فراهم سازی فضایی خشک برای گیاهان آماده برای فروش و کمک به مقاوم سازی آنها از این ساختمان ها استفاده می کنند . این گلخانه ها با یک اسکلت ساده مشابه گلخانه و پوشش های تخته نرده ای و یا پوشش های سایه انداز مصنوعی پوشیده می شوند .

6- شاسی سرد و گرم :

به منظور ایجاد فضای مناسب ازدیاد جنسی و غیر جنسی محصولات زینتی یا سبزیجات و یا مقاوم سازی گیاهان با شرایط فضای باز و همچنین فراهم سازی شرایط رشد تکمیلی برخی محصولات از این ساختمان های شبه گلخانه ای استفاده می کنند . اسکلت جانبی این ساختمانها می تواند از جنس بلوکهای سیمان ، آجر ، چوب و مواد مشابه بوده که با پوششی از شیشه یا پلاستیک پوشانده می شوند .

تفاوت میان شاسی سرد و گرم در این است که شاسی سرد تنها از نور خورشید گرمای خود را تأمین می کند . ولی شاسی گرم علاوه بر گرمای خورشید می تواند گرمای خود را از لایه کود دامی در حال پوسیدن ، کابلهای برق مخصوص و یا لوله های تولید کننده حرارت مثل لوله های آب گرم دریافت نماید .

انواع پوششهای گلخانه ای :

1-     شیشه :

تا قبل از سال 1950 فقط گلخانه های شیشه ای وجود داشت امروزه این گلخانه ها پرهزینه ترین نوع گلخانه محسوب می گردد . کصرف سوخت در این گلخانه ها بالاست ، نیاز به اسکلت های محکم دارند . بسته به پهنای گلخانه از اسکلتهای مختلفی می توان برای بنای آن استفاده نمود . در پهنای کمتر از 6 متر اسکلت چوبی بدون نیاز به ستونهای میانی قابل استفاده است . برای گلخانه هایی با پهنای تا حدود 12 متر اسکلت لوله ای بدون نیاز به ستون های عمودی وسط قابل کاربرد هستند ولی بایستی برای استحکام به قاب پنجره ها متصل شوند .

گلخانه هایی با پهنای بیش از 15 متر نیاز به اسکلتهای سوله ای محکم دارند . اجزای فولادی پهن و لوله ای یا آهن آلات در زوایا به هم متصل می شوند تا اسکلت  خرپایی ( سوله ای ) بسازند که در محل اتصالات از بست ها و شمع ها استفاده می شود . شمعها اجزای حمایت کننده در مقابل فشار بوده در حالی که بستها اجزاء حمایتی در مقابل کشش می باشند .

ستون های وسط فقط در اسکلتهای بسیار وسیع سوله ای که 21 متر و یا بیشتر پهنا دارد بکار می روند امروزه گلخانه های شیشه ای بیشتر از نوع سوله ای هستند . گلخانه های سوله ای بیشتر بخاطر اینکه اقتصادی بوده و به راحتی ساخته می شوند مد نظر می باشند . شیشه ها بر روی قابهای پنجره نصب می شوند / قابها را می توان از جنس چوب ، آلومینیوم یا آهن انتخاب نمود . معمولاً شیشه ها در ابعاد 50 تا 100 سانتیمتر و ضخامت آنها در حدود 3 الی 4 میلیمتر در نظر گرفته می شود . در گلخانه های هلندی  از شیشه های مات استفاده می شود . این شیشه ها بدلیل پراکندگی نور رشد یکنواختی را در گلخانه باعث می شوند . ولی عیب آنها بالا بودن درصد شکستگی است .

در آزمایشس با استفاده از شیشه هایی که 86% نور را عبور می دادند مشخص شد که نور عبوری در کل سطح گلخانه در حدود 60% بوده که این اختلاف به خاطر قاب پنجره ها و اجزاء اسکلتی و زاویه تابش خورشید می باشد .

2-     پوششهای پلاستیکی :

پوششهای پلاستیکی می تواند از جنس پلی استر ، پلیوینل کلراید (P.V.C)   پلی وینل فلوراید(P.V.F)  باشد .

از مزایای این پوششها عدم نیاز به اسکلتهای سنگین وکاهش هزینه گرم کردن تا حدود 40% نسبت به گلخانه های شیشه ای یک لایه است . امروزه گلخانه های پلاستیکی درصد بالایی از گلخانه های دنیا را به خود اختصاص می دهند . ولی در اروپای شرقی محبوبیت چندانی ندارد .عیب پوششهای پلاستیکی دوام کم آنهاست چرا که اشعه ماورای بنفش خورشید باعث شکنندگی و تیرگی پلاستیک می شود . اغلب پوششهای پلاستیکی از نوع پلیاتیلن بوده که معمولاً به ماده مفاوم کننده در مقابل UV( اشعه ماورای بنفش ) آمیخته شده اند که در این صورت طول عمر آنها تا حدود 3 سال قابل افزایش  است . همچنین عیب دیگر این پوششها این است که در زمستان اگر هوای گلخانه سردتر بوده و با برخورد هوای مرطوب داخل گلخانه قطرات بخار آب بر روی آنها تشکژل می گردد که با پیوستن به هم بزرگ شده و با چکیدن قطرات بر سطح برگها باعث بالا رفتن رطوبت سطح برگ و ایجاد بیماری های قارچی می گردند و از طرفی با ریزش قطرات بر کف گلخانه ها باعث افزایش رطوبت خاک بسترها و کاهش میزان اکسیژن  خاک می شوند . که تداوم این امر می تواند منجر به کاهش جذب عناصر غذایی و کاهش رشد عمومی گیاه شود . راه حل این مشکل استفاده از اسپری محلول مواد شوینده در آب است که بر روی سطح داخلی پوشش می پاشند که البته این مواد خیلی زود پاک می شوند . حسن این کار جلوگیری از بزرگ شدن قطرات است . امروزه در کشورهای پیشرفته پلی اتیلن  و سایر پوششهای پلاستیک را به مواد نگهدارنده نور مادون قرمز (IR) آمیخته می کنند که تلفات دمای گلخانه را در شب 15 تا 25 درصد کاهش می دهند .

PVF نیز یکنوع پوشش پلاستیکی جدید است که تا ده سال دوام داشته و واکنش آن نسبت به نور و قیمت آن تقریباً معادل شیشه است . پوششهای دوبل پلاستیکی نیز کاهش هزینه سوخت تا یک سوم نقش موثری دارند . انجام پوششهای دولایه در اسکلت های سوله ای کهستون کمتری دارند راحت تر است . فاصله بین دولایه پایینی از 10-25/1 سانتی متر کمتر یا بیشتر نباشد . گلخانه های نیمه استوانه ای یا کوانست برای پوششهای دولایه ای مناسب می باشند .

در صورتی که از اسکلتهای چوبی استفاده شود می توان با رنگ نمودن چوب هم دوام آنها را افزود و هم با رنگ روشن سفید میزان نور داخل گلخانه را افزایش داد و قسمت داخل خاک پایه های چوبی را می توان با کمک یک ماده مقاوم کننده نظیر نفانات مس در مقابل پوسیدگی مقاوم نمود.

میزان کشیدگی پلاستیک بسیار مهم است . هنگامی که در یک روز سرد نصب شود می بایست آن را محکم کشید و در روز گرم کمتر کشیده شود با در هوای سرد منقبض و پاره نگردد .

صفحات محکم و شفاف PVC نیز در برخی نقاط بکار می روند که هزیده این صفحات 5-4 برابر ورقه های پلی اتیلنی بوده و عمری در خدود 2 سال دارند . این صفحات در معرض نور ماورای بنفش کدر شده و حالت شکنندگی پیدا می کنند.

امروزه اثر گلخانه های جدید در آمریکا چه به صورت دایم و یا موقت با پوششهای پلاستیکی ساخته می شوند.

9- گیره های جاسازی پوششهای پلیاتیلن دولایه

3-     فایبرگلاس مقاوم(FRP )  :

در صورتی که بر روی اسکلت های سبک بکار روند هزینه تمام شده گلخانه کمتر از گلخانه های شیشه ای می شود . این پوششها در برابر ضربات عوامل خارجی شکنندگی کمتری نسبت به شیشه دارند . شدت نور یکنواختی در گلخانه فراهم می کنند . ( شبیه شیشه مات ) ولی عیب آنها کدر شدن سطوح پوشش فایبرگلاس است که نیاز به فرچه کشی و سپس آغشته کردن سطح آن بارزین اکریلیک می باشد . بسته به کیفیت آنها دوام متفاوتی دارند و قیمت انها نیز معمولاً ارزانتر از شیشه است در سالهای اول میزان عبور نور از آنها با شیشه برابری  می کند و معمولاً برای پرورش گیاهان گلدانی برگ زینتی مناسب تر هستند در مدت زمان کمتری حنک شده ولی از نظر گرم کردن نیاز به انرژی تقریباً برابری با شیشه دارند . در احداث گلخانه به علت عدم نیاز به قاب ، نیروی کار و هزینه کمتری مورد نیاز می باشد . از معایب دیگر فایبرگلاس داشتن خطر آتش سوزی است .

سکوها و بسترهای کشت :

سکوبخشی از فضای گلخانه است جایگاهی است برای قرار گرفتن گلدان ها یا کشت گیاهان در بستر های بالا تر از سطح زمین همانگونه که از نام آن پیدا است ، سکوها همواره در سطحی بالاتر از کف گلخانه ها قرار می گیرند . این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلوده کننده و بیماری زای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک می کند . انتخاب شکل سکوها و مواد سازنده آنها به نوع گیاه ، گلخانه و سلیقه سازنده بستگی دارد . این سکوها باید :

الف _ از زهکشی مطلوبی برخوردار باشند .

ب_ پهنای آن طوری باشد که کارگران به آسانی به مرکز سکو دسترسی داشته باشند .

ج_ طوری نصب شده باشد که حداکثر نور را جذب کنند .

کارکردن با سکوها برای قرار دادن گلدان ها به کارگران این امکان را می دهد که بدون خم شدن کار خود را انجام دهند در صورتی که سکوها برای کشت گیاهان استفاده بهتر است 30-15 سانتیمتر عمق داشته و از زهکشی مناسبی برخوردار باشد .

ارتفاع سکوها از سطح زمین می بایست به گونه ای باشد که اقدامات داشت با تسلط کارگر بر محصول امکانپذیر باشد که این امر به نوع محصول بستگی دارد . سکوها را می توان از جنس آلومینیوم ، ایرانیت ، الوار چوبی و یا مواد بتنی ساخت . آلومینیوم عمری طولانی دارد ولی گران قیمت است و چوب ارزان بوده ولی عمر کوتاهی دارد و احتمال پوسیدگی آن نیز زیاد است و همچنین عوامل بیماری زا نیز در آن نفوذ می کنند . در صورت استفاده از چوب بهتر است ضمت استفاده از چوبهای مقاوم آنها را با نفتانات مس اندود نمود .

نحوه قرار گرفتن سکوها :

بایستی سکوها را طوری نصب نمود که از حداکثر فضای گلخانه ای برای پرورش گیاهان استفاده شود . تعداد و عرض راهروها بستگی به نحوه استفاده از آنها و نوع محصوا دارد .

 ارتفاع سکوهای کشت  90-80 سانتیمتر است . پهنای سکوهای محاور دیواره ها حدود 90 سانتیمتر و پهنای سکوهای میانی که از دو طرف قابل دسترسی است حداکثر می بایست 180 سانتی متر باشد .

سکوهای کشت گیاهان گلدانی نبایست دیواره داشته باشد و کف سکوها تا حد ممکن بایستی منفذدار باشد . تخته های چوبی سوراخدار به همراه توریسمی محکم برای ساختن کف سکوها مناسبند .

الف _ سکوهای عرضی ب_ سکوهای شبه جزیره ای ج_ سکوهای طولی

بطور کلی در صورتی که تولید گلدانهای بزرگ مدنظر باشد می توان سکوها را عرضی نسب نمود تا جابجایی گلدان ها آسانتر باشد . در این حالت استفاده از سکوهای شبه جزیره ای مفید است . به این طریق تا  حدود 80% فضای گلخانه ای قابل استفاده خواهد بود . راهروهای مرکزی را در حدود 2/1-6/0 متر در نظر می گیرند تا چرخ دستی حمل گلدان بتواند داخل آن حرکت کند و راهروهای فرعی را نیز در حدود 50 سانتیمتر در نظر می گیرند . همچنین در گلخانه های به هم پیوسته راهرویی ماشین رو را به عرض 4/2 متر در قسمت مرکزی به منظور حمل و نقل در داخل گلخانه در نظر می گیرند .

در روش نوین به منظور استفاده موثر از حداکثر فضای گلخانه از سکوی متحرک استفاده می کنند . این سیستم فضای تولید را تا بیش از 90% مساحت گلخانه افزایش می دهد . راهروها توسط سکوهای متحرک اشغال شده که با حرکت سکو راهرو از یک سمت باز می شود و از طرف دیگر بسته می شود .

11- ساخت سکوی پرورش باتورهای سیمی فلزی

در برخی موارد نیز کف گلخانه را سنگفرش یا بتون و اسفالت متخلخل نموده و از حداکثر سطح گلخانه برای پرورش گیاهانی گلدانی استفاده می کنند . در ایران این حالت به وفور یافت می شود و حسن آن عدم نیاز به هزینه نسبتاً سنگین ساخت سکو و همچنین استفاده از سطح موثر نسبتاً مطلوب است . و عیب آن دشوار تر شدن کار برای کارگران و کم شدن تهویه بین گلدانی است .

سکوها و بسترهای زمینی گلهای بریده :

گلهای بریده را در شرایط گلخانه ای به هر دو شکل بسترهای سکوئی و زمینی کشت می کنند . گیاهانی مثل گل داوودی و میمون را می توان بر روی سکوها کشت نمود . ولی این سکوها بایستی نزدیک زمین قرار گیرند تا عملیات حذف جوانه ها ، محلول پاشی و برداشت امکان پذیر باشد ، میخک را نیز به علت حساسیت به بیماری پژمردگی باکتریایی برروی سکوهای کوتاه پرورش می دهند .

ضد عفونی کردن خاک سکوها راحت تر و موفقیت آمیز تر از بسترهای زمینی است . بسترهای زمینی باید به گونه ای باشند که خاک اطراف ریشه را از قسمتهای دیگر مجزا کنند . بتون برای بسترهای زمینی مناسب است . بستر بایستی V شکل بوده و از دو سطح مورب ساخته شده باشد . همچنین بایستی محل تقاطع دو سطح 4 سانتی متر گودتر از اطراف باشد و روی این قسمت با آجرها نصفه پوشانده و در طول بستر نیز شیبی در حدود یک درصد منظور گردد ، تا زهکشی به خوبی صورت پذیرد سپس اطراف آجر و کف بستر را با سنگریزه به ضخامتی در حدود 10-5 سانتی متر پوشانده و بر روی آن نیز خاک مناسب ریخته شود . بعد ها از این کانال زهکشی می توان برای بخاردهی و ضد عفونی خاک بستر نیز استفاده نمود .

نوع دیگر بسترهای زمینی استفاده از دیوارهای چوبی روکش دار ، ایرانیت یا بلوکهای بتونی است دیواره حداقل باید تا عمق 20 سانتی متر در خاک فرو رود تا به خاک زیرین دارای زهکشی خوب برسد . اما اگر خاک زیرین دارای زهکشی خوبی نباشد  باید مطابق شکل 12 و زهکشی بسترهای کشت را با کمک لوله های سفالی سوراخ دار در کف بسترها و شن ریزی اطراف این لوله ها بهبود  بخشید .

شکل 12

منابع :

اینگز ، جی . ای . 1372 . باغبانی تزئینی ، جلد دوم ، ترجمه منوچهر گرگان ، فولادی و نادر نارونی .

نلسون ، پی . وی . 1374 مدیریت گلخانه .