نکاتی درباره پرورش انگور (مو)

مو vitaceae	تیره
vitis vinifera L	نام لاتین
grape vine	نام انگلیسی
درخت انگور-مو	نام فارسی

انگور یکی از میوه هایی است که از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده قرار میگرفته است.به طور کلی 2نظریه متفاوت در مورد انگور وجود دارد،عده ای معتقدند که حتی پیش از پیدایش غلات مورد استفاده بشر قرار گرفته است.عده ای دیگر دیرینگی انگور را در حدود 6تا7هزارسال تخمین میزنند.

انگور درختچه ای بالارونده که به کمک پیچک های خود به سهولت از موانع و درختان مجاور بالا میرود و درازای ان به 10 الی 15 متر میرسد ساقه ان گره دار و برگهایش متناوب دارای دمبرگ دراز شامل 5لوب دندانه داربه رنگ سبز تیره در سطح فوقانی برگ پهنک کرک دار و مایل به سفید در سطح تحتانی پهنک است.گلهای کوچک و مجتمع به صورت خوشه مرکب دارد کاسه گل ان 5 دندانه جام ان مرکب از 5گلبرگ ازاد و 5پرچم است.میوه ان سته و گوشتدار است و پس از رسیدن دارای طعم شیرین ملایم و رنگهای متفاوت به تناسب نژادهای مختلف میگردد.

نیاز به اب و هوای گرم و معتدل دارد،سیستم ریشه ای عمیق دارد و نیاز ابی متوسط است به خشکی مقاومت دارد مخصوصا اگر در خاکهای عمیق استقرار یابد،به رطوبت مقاومت پایینی داردو نسبت به باد اگر روی داربست باشد مقاومت متوسط تا خوبی دارد.گرده افشانی با باد انجام میشود و نیاری به حشره نیست شرایط گرم و خشک گرده افشانی و میوه دهی را بهبود میبخشد

ازدیاد مو

ازدیاد مو به دو صورت انجام میشود:الف)ازدیاد غیرجنسی:۱/قلمه زدن برای اینکار هرگاه در پاییز خواستیم قلمه بزنیم از شاخه های سال جاری که مقداری هم شاخه ۲ساله داشته باشد استفاده میکنند قسمت ۲ ساله را در اگور کاری کلید مینامند. طول قلمه ها را ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر میگیرند.بعد از بریدن در پاییز انها را در زیر ماسه نرم مرطوب و نسبتاً سرد تا بهار نگه می دارند. در بهار و زمان درخت کاری انها را ابتدا مدت ۴۸ ساعت در داخل اب می خوابانند به طوری که کاملاً در اب غرق باشند انگاه انها را می کارند. قلمه ها را می توان در اذر یا دی ماه هم گرفته و در سرمای ۴ درجه و هوای مرطوب تا بهار نگه داشت با گرم شدن هوا از سردخانه دراورده شپش انها را کاشت.اگر بخواهند در بهار قلمه بگیرند باید از شاخه های یک ساله استفاده شود که همراه چند سانتیمتر از شاخه چند ساله(کلید) است.

۲/خوابانیدن:شاخه های دراز یکساله یا امسال را در پایز زیر خاک میکنند و به گیاه فرصت میدهند که ریشه بدهد . حتی هر جوانه اش به گیاه تازه ای تبدیل شود.همیشه قویترین شاخه یکساله را انتخاب میکنند.روش خوابانیدن بهترین نتیجه را میدهد و همچنین گیاه تولید شده زودتر به بار مینشیند.

۳/پیوند:در درخت انگور از پیوند اسکنه استفاده میشود زمان پیوند فصل پاییز است و درخت پایه فرتوت را از نزدیکی خاک بریده در مقطع ان شکافی ایجاد کرده و جوانه یا پیوندک را در شناف قرار میدهند.

۴/ازدیاد به وسیله جوانه:یک جوانه را که خوب رشد کرده با یکی دو سانتی متر چوب در سمت راست و چپ ان بریده و در داخل یک خاک گلدان افقی گذاشته و فشار میدهند به طوریکه داخل خاک فرورفته تنها جوانه از خاک بیرون باشد.گلدان را باید در اطاق گرم گذاشت چون جوانه برای رشد به خاک گرم احتیاج دارد.

ب)ازدیاد جنسی:ازدیاد به وسیله بذر این روش زیان معمول نیست و بیشتر برای اجاد واریته های تازه انگور استفاده میشود.

تنک کردن نگور (مو)

تنک کردن عبارتست از کم کردن تعداد خوشه های گل یا میوه.این عمل اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد.با هرس ملایم یعنی باقی گذاشتن تعداد زیادتری جوانه مرکب بر روی بوته در فصل زمستان.وسپس تنک کردن تعدادی از خوشه های گل در فصل بهار عملا نسبت برگ به گل بالا میرود یعنی برای هر خوشه تعداد زیادتری برگ روی بوته باقی می ماند که از طریق مقدار بیشتری مواد قندی به حبه ها رسیده و درشت تر میشود.باقی گذاشتن تعداد زیادتری برگ روی بوته نه تنها باعث تغذیه بهتر خوشه میشود بلکه خود گیاه نیز به طور کلی از مواد غذایی بیشتری برخوردار خواهد شد.از انجا که تنک کردن عبارتست قطع بعضی از قسمت های زنده و فعال گیاه دارای اثری مشابه هرس دارد یعنی واکنش گیاه در برابر تنک کردن عبارت خواهد بود از تمرکز بیشتر مواد به قسمتهای باقیمانده.درعین حال طی تنک کردن از سطح برگ کم نمیشود این عمل نه تنها باعث تضعیف گیاهنمیشود بلکه باعث تقویت گیاه میشود.بنابراین تنک به مراتب بهتر و بیشتر از هرس کردن کیفیت میوه را بالا میبرد.

با تنک کردن صحیح عملا میتوان ظرفیت میوه دهی بوته را افزایش داد زیرا سطح برگ بیشتر باعث تقویت تدریجی ان شده و به تدریج میتوان خوشه های بیشتری را روی بوته باقی گذاشت.

خوشه های بوته های تنک شده کمتر دچار پوسیدگی و قارچ زدگی میشوند و معمولا هزینه برداشت به دلیل همزمان رسیدن پایین می اید.

تنک کردن گل:

تنک کردن خوشه گل معمولا در زمانی بین ظهور برگ تا باز شدن گلها انجام میگیرد.نسبت تعداد برگ به خوشه افزایش می یابد.به هنگامی که پرچم و مادگی در حال تشکیل باشند افزایش تعداد برگ باعث میشود که مواد قندی بیشتری به خوشه باقیمانده برسد و تعداد حبه های سالم در خوشه بالا رفته و خوشه ها پرپشت میشود.تنک کردن خوشه گل در اوایل بهار و به محض ظهور گلها انجام پذیرد.برتری این روش بر دیگر تنک کردن ها این است که خوشه های گل باقیمانده مدت طولانی تری از بالا رفتن نسبت برگ به خوشه استفاده می کنند.

تنک کردن خوشه میوه:

در این نوع تنک کردن خوشه ها پس از تشکیل حبه از شاخه جدا میشوند.این روش بر روی تعداد حبه و یا طول ان اثر مستقیمی ندارد.در واقع خوشه های کوچک یا بسیار بزرگ و خوشه های که شکل مناسبی ندارند جدا میشود.بدیهی است که خوشه های باقیمانده از موتد غذایی بیشتری برخوردار شده و حبه های ان درشت تر میشود.این روش برای تنظیم میزان محصول ارقامی به کار میرود که بیش از حد محصول میدهند.

تنک کردن حبه:

مقداری از انتهای خوشه بطوری که تعداد دلخواهی از حبه ها باقی بماند قطع میشود.با اجرای این روش در صورتی که بلافاصله پس از تشکیل حبه ها عمل تنک کردن انجام شود حبه های باقیمانده ۳۰٪اضافه وزن پیدا می کنند.تاخیر در انجام تنک کردن باعث میشود از میزان اضافه وزن کاسته شود و به ۱۰ تا ۲۰٪ برسد.معمولا در بیشتر ارقام خوشه ها را به گونه ای کوتاه می کنند که حدود ۸۰ تا۱۰۰ حبه باقی بماند

پیش رس کردن انگور:

در بعضی از مناطق گرم تولید رنگ در پوست به دلیل گرمای زیاد به اندازه طبیعی و مردنظر نمیرسد.برای رفع این مشکل میتوان از اتفن یا اتیلن(که باعث ازاد شدن تدریجی اتیلن در گیاه میشود) باغلظت ۲۰۰ تا ۲۰۰۰قسمت در میلیون استفاده کرد بهترین زمان هورمون اشی ۱یا ۲ هفته پس از شروع تغییررنگ در پوست حبه است.

اتیلن به صورت گازی است و مصرف ان در محیط سربسته و انبارها س از برداشت امکان پذیر بوده و برای استفاده از این گاز در مزارع از افتن استفاده میشود.

به تعویق انداختن رسیدگی:

به دلیل همزمان رسیدن انگورهای مناطق مختلف معمولا با قیمت ایین به فروش میرسد به کارگیری از بعضی هورمونها رسیدن میوه را به تعویق می اندازد.یکی از هورمونها اکسین است یا غلظت ۵/۲تا۲۵ قسمت در میلیون رسیدن ارقام بیدانه را تا حدود ۱تا۳ هفته به تاخیر می اندازد.زمان هورمون پاشی پس از تشکیل میوه در اوایل فصل رشد است.

ازدیـــــــاد حجــــــــم حبــــــــه های انگــــــــور

بعضی از هورمون های گیاهی در صورتی که با غلظت مناسب و در زمان مناسب روی خوشه ها پاشیده شوند اثری مشابه حلقه برداری (ازدیاد حجم حبه ها)دارند.اگر هورمون پاشی با حلقه برداری باشد اثر ان تشدید خواهد شد.ژیبرلین یکی از هورمون هایی است که در بزرگ شدن حبه ها نقش دارد.

ژیبرلین به صورت قرص هایی سفیدرنگ با نام تجاری برلکس موجود است هر قرص حاوی ۱گرم ماده موثر خواهد بود این قرص ها قابل حل در اب بوده و به دو طریق در اختیار گیاه قرار میگیرد:یکی فروبردن خوشه انگور در محلول و دیگری پاشیدن محلول برروی بوته.روش دوم اسانتر بوده اما اجرای ان میزان مصرف هورمون را بالا برده.این ماده بسیار سریع الانتقال در گیاه بوده و به هر نقطه ای پاشیده شود به خوشه میرسد.محلول پاشی رسیدن انگور را تا ۱هفته به تاخیر می اندازد و تا حدودی از میزان مواد جامد محلول در حبه(قند)میکاهد.

در بیشتر کشورها ارقام بیدانه را ۲بار محلول پاشی میکنند:بار اول در ابتدای ظهور گلها باغلظت۵/۲ تا ۲۰ قسمت در میلیون به منظور تنک کردن خوشه و بار دوم پس از لقاح تقریبا دو هفته پس از هورمون پاشی اول با غلظت ۲۰ تا۴۰ قسمت در میلیون به منظور ازدیاد حجم حبه.به این ترتیب تعداد حبه در خوشه کم شده اما حبه های باقیمانده بسیار درشت میشوند

جلوگیری از ریزش گل انگور

برای جلوگیری از ریزش گل ۳تا ۶روز پس از باز شدن گلها محلول ۲ تا ۱۰ قسمت در میلیون اکسین استفاده کرد.برای دستیابی به نتیجه مطلوب تر بایستی خوشه ها را کامل به این محلول اغشته کرد

نتیجه ناشی از محلول پاشی مساوی در پاره ای از اوقات بهتر از حلقه برداری است.محلول پاشی در زمانی که گل ها باز شده اند باعی تشکیل دیواره بذر در ارقام بیدانه شده و بذرهایی پوک تولید میکند.

محلول پاشی با غلظت بیشتر از ۱۰ قسمت در میلیون باعث ایجاد سوختگی در برگ میشود.

از اکسین های دیگر مانند اسید نفتوکسی استیک میتوان استفاده کرد.

برای جلوگیری از بذرهای پوک میتوان از ژیبرلین استفاده کرد.ژیبرلین اثر دوجانبه ای روی رشد میوه دارد.اگر پیش از باز شدن گلها و تلقیح مادگی بر روی گل پاشیده شود مادگی از بین رفته و باعث ریزش میوه میشود اما اگر تلقیح شده باشد دیگر اثری روی مادگی ندارد و باعث ازدیاد حجم یاخته میشود که در نتیجه حبه ها درشت تر میشود.

تاثـــــــیر مـــــــــواد تنـــــــظیم کننده رشد بر انگـــــــــــور

استفاده از هورمون های گیاهی به منظور بالا بردن میزان محصول و کیفیت انگور از ۲۰ سال پیش اغاز شده است.۴هورمون موثر بر انگور از بین هورمون های ازمایش شده:

الف)این گروه در صورتی که با غلظت معین و در زمان مشخص به کار روند اثری شبیه حلقه برداری دارند و اگر همزمان با حلقه برداری صورت گیرد اثر ان تشدید میشود که شامل از گروه اکسین ها اسیدکلروفتوکسی استیک از گروه بازدارنده ها کلرواتیل تری متیل امینیوم کلراید از گروه ژیبریلین اسید ژیبریلیک

ب)از گروه اتیلن اتفن که باعث تسریع در رسیدن حبه ها و ایجاد رنگ در حبه میشود

حلـــــــــقه بــــــــرداری انـــــــگور

عبارتست از برداشتن یک لایه پوست درخت و یا زخم کردن ان باعث بالابردن باردهی و کیفیت انگور میشود.قطر این لایه حدود ۲ میلیمتر و کلفتی ان به ضخامت پوست بدون صدمه زدن به چوب میباشد.حلقه برداری بر روی شاخه نازکتر به علت تاخیر در ترمیم زخم و مشکل بودن عمل توصیه نمیشود.اثر حلقه برداری بر روی تنه در تمام گیاه ظاهر میشود اما اگر بر روی بازو انجام شود فقط همان بازو تحت تاثیر قرار میگیرد.

در حلقه برداری پوست تنه باید به طور کامل برداشته شود به طوری که رابطه پوست بالا با پایین به طور کامل قطع شود.اثر انی حلقه برداری این است که مانع جریان شیره پرورده از پایین به بالا میشود . مواد خامی که توسط ریشه جذب میشود و از طریق اوند چوبی بالا میرود در برگ به شیره پرورده تبدیل شده و در مسیر برگشت که از طریق اوند ابکش صورت میگیرد به مانع برخورد کرده و در بالای محل زخم انباشته میشود.در اثر این فرایند قند و هورمون های گیاهی و نشاسته بیشتری به قسمت بالای زخم میرسد.

زخم را به گونه ای باید ایجاد کرد تا سریع التیام پذیرد یعنی قطر حلقه نباید زیادتر از ۲تا۳ میلمتر باشد در غیر اینصورت مدت زیادی برای بهبودی زخم لازم است و ممکن است درخت ضعیف یا خشک شود.به طور معمول ۱یا ۲ماه بعد زخم توسط لایه زاینده التیام پذیرد.

اهــــــــــــــداف حـــــــلقــــــــه برداری                                                          

۱/بالا بردن درصد به میوه نشستن گیاه به عبارتی جلوگیری از ریزش گل:زمان انجام چند روز پیش از ظهور گلها یا پس از دوران گلدهی.پس از انکه ریزش طبیعی شروع شد اثری ندارد.

۲/بزرگ شدن جبه:زمان انجام باید با بزرگ شدن حبه ها  همزمان باشد این زمان نمی پس از ریزش طبیعی گلهاست.

۳/تسریع در رسیدن میوه:در اوایل دوره رسیدن حبه ها یعنی هنگامی که انباشت مواد قندی اغاز شده

از چاقوی دولبه گوناگونی استفاده میشود.برای انجام حلقه برداری چاقو دولبه را در پوست تنه فرو کرده و حلقه وار به دور تنه میکشند به طوری که لایه از پوست به طور یکنواخت از تنه جدا شود.برای شاخه های نازکتر نوعی قیچی به شکل گازانبر که با قرار دادن شاخه بین لبه های ان و وارد اوردن فشار و چرخاندن ان پوست از شاخه جدا میشود قطر پوست نباید بیش از ۲ تا ۳ میلیمتر باشد و باید به طور کامل پوست جدا شود به طوری که رابطه بالا با پایین قطع شود و نباید چوب تنه جدا شود چرا که باعث از بین رفتن اوند چوبی شده و اب و مواد معدنی از ریشه بالا منتقل نمیشود.

هرس:

وقتیکه طول شاخه های درخت انگور بیش از حد باشد از قدرت ریشه ها برای رسانیدن مواد غذایی کاسته میشود لذا هرس سالیانه برای جلوگیری از طویل شدن بیش از اندازه درخت ضرورت دارد.

مهمترین هرس های درخت انگور عبارتند از  ۱/ هرس پاییزی:مستقیما پس از برداشت میوه ها صورت میگرد و در ان شاخه های که میوه داده اند در پاییز کوتاه میکنند.

 ۲/هرس اصلی:مهمترین هرس برای تمام درخت انگور بویژه برای شاخه اصلی که ادامه دهنده تنه درخت است در این هرس از ان مقداری که تنه امسال  در روی شاخه اصلی رشد کرده ۵ تا ۶ جوانه و حداکثر ۸ جوانه را باقی گذاشته بقیه را بریده و حذف میکنند. در مورد شاخه های جانبی که خوب رشد کرده اند هم باز برای ان مقدار که امسال رشد کرده ۲ یا ۳ جوانه برای هر شاخه باقی گذاشته و بقیه را هرس میکنند تنها همین جوانه های باقیمانده روی تنه اصلی و شاخه های فرعی هستند که در بهار اینده رشد کرده و میوه میدهند. بهترین زمان هرس اصلی اذر دی و بهمن است مشروط بر اینکه زمان انجام ان هوای منطقه از ۸ درجه زیر صفر گرمتر باشد.این هرس نباید دیرتر انجام گیرد. در هرس زمستانی درخت انگور برخلاف هرس سایر میوه ها شاخه ها را بلافاصله از بالای جوانه نمیبرند بلکه حدود ۲ سانتیمتر بالای جوانه را هم باقی میگذارند در غیر اینصورت بالاترین جوانه خشک میشود.

۳/هرس فرم دادن:تنها در نهالهایی که تازه کشت شده اند در سالهای اول و دوم انجام میگیرد. لذا در بهار برای نهال تنها ۳ جوانه باقی میگذارند پس از اینکه جوانه ها رشد کردند و طول یکی از شاخه ها به ۲۰ سانتیمتر رسید ان را به عنوان تنه اصلی  پذیرفته و شاخه های دیگر را از ته میبرند. در صورت لزوم سال بعد نیز به شاخه اصلی اجازه رشد داده و شاخه های جانبی را  که در ارتفاع نمتر از ۵۰ سانتیمتر رشد کرده اند قطع میکنند.بدین وسیله درختان انگور به ارتفاع ۵/۱تا۲ متر ایجاد می کنند.

۴/هرس برگ:این هرس فقط در درختان انگور کوتاه قد(۵/۱تا۲متر)و در اواخر بهار صورت میگیرد. در این هرس تنها برگهای زیادی که مانع تابش مستفیم نور خورشید به خوشه های انگور قسمت میانی تاج درخت میشوند با دست چیده و دور می اندازند.

بیماریها و افات:بیماری های درخت انگور به ۳ دسته  حیوانی قارچی و ویروسی تقسیم میشوند.انگلهای حیوانی که مهمترین ان شپشک مو است که هم ریشه و هم برگ ها را الوده میکند که برای مبارزه با ان بیشتر از سموم سیستیک استفاده میکنند. انگلهای قارچی که میتوان ار کپک خاکستری نام برد که در درجه اول به حبه های انگور و سپس به برگ و چوب انگور حمله میکند.اسپور ان روی چوب درخت انگور تمام سال زنده مانده و به محض مساعد شدن محیط فعالیت مجدد خود را از سر میگیرد ــــ سفیدک دروغی که روی برگ مو به صورت لکه سفید کوچکی به قطر تقریبی ۱ سانتی متر ظاهر شده و کم کم زرد و مثل روغن یا شیشه قابل عبور نور میشود. ــــ سفیدک حقیقی که به محض سر اوردن گیاه از خاک میتواند انرا الوده کند به صورت پودری سفیدرنگ در سطح برگهای جوان ظاهر شده و مانع رشد ان میشود و اندکی بعد گیاه به دور خودش میپیچد.بر ضد همه بیماری های قارچی میتوان با قارچکش های گوگرددار مبارزه نمود.کمبود عناص کافی البته کمبود برخی عناصر معدنی نیز ظاهری شبیه به بیماری به برگ میدهد که با حل کردن عناصر مورد نظر در اب و استفاده به عنوان کود برگی روی درختان و برگهایشان علائم فوق را از بین برد.

کاشت انگور

در پاییز و پیش از کاشتن نهالهای انگور نخست روی زمین کودهای معدنی و الی را به مقدار لازم ریخته انگاه با یک شخم عمیق انها را به زیر خاک میفرستند.سپس زمین را به صورت جوی پشته در می اورند نهالها را روی پشته و کنار جوی کاشته میشود.هنگام کاشت چاله ها را به عمق حدود ۵۰cm کنده نهالها را در انها می کارند چاله که در انها نهال کاشته میشود به صورت ۵۰*۵۰کنده و داخل انها مقداری کمپوست کهنه و فسفر و اهک میریزند این مواد برای رشد نهالها مفیدند ولی نباید زیاده روی نمود که نهالها صدمه دیده و ریشه هایشان بسوزد در باغهای بزرگ نهالها را با فاصله ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی متر از یکدیگر میکارند و بر روی سیم میبندند.

بهترین زمان برای کاشت نهال اوایل بهار یعنی پیش از باز شدن جوانه هاست. نهال را طوری میکارند که حداقل ۲جوانه اش داخل خاک مانده ولی سرشان حدود ۵ سانتیمتر خارج از خاک باشد و سپس چاله ها را با مخلوطی از خاک و کود پر کرده سر نهالها را حدود ۱سانتیمتر میبرند.پس از اتمام خاک ریزی  خاکهای اطراف نهال را به شدت فشار میدهند و به دنبال ان به شدت ابیاری میکنند.کودها را همه ساله باید به نهال داد ولی نه در کنار گیاه یا در سطح چاله های قبلی بلکه در فاصله ای متناسب با رشد ریشه هایشان و دور از تنه.

بعد از رفع خطر سرمای بهار و کمی پیش از باز شدن جوانه ها بدون توجه به ارتفاعی که نهال رسیده انرا از بالای جوانه سوم میبرند به طوری که برای نهال ۳جوانه باقی بماند در بهار یا تابستان پس از انکه جوانه ها رشد کردند به محض اینکه یکی از انها به ۲۰سانتیمتر رسید دو جوانه دیگر را از ته هرس میکنند و جوانه ۲۰ سانتی متری را یه عنوان شاخه اصلی بحساب اورده و به قیم مبندند.در اواخر پاییز شاخه اصلی را به ۶ جوانه میرسانند و شاخه های دیگر را هرکدام به ۲جوانه محدود میکنند.این هرس باید همه ساله به همین ترتیب تکرار شود تا شاخه اصلی درازای مورد نظر برسد.

هرگاه نهال از بازار خریداری شده باشد انرا تا ۲۴ ساعت داخل اب میخوابانند به طوریکه اب انها را خوب بپوشاند. سپس ان را بیرون اورده یکساعت در هوای ازاد گذاشته سپس فورا انها را در محل اصلی به روش بالا کاشته و اب فراوان میدهند.

کـــــــــــــــودهای مورد نــــــــیاز انــــــــــــگور

الف)کودهای معدنی:ازت برای کوددهی باغهای انگور استفاده میشود که میتوان به عنوان کودبرگی با غلطت ۱درصد هم داد.زیاده روی در دادن کودهای ازته اثرات منفی در رشد دارد که مهمترین انها عبارتند از رشد بیش از حد و بهم زدن رشد طبیعی گلها ودر نتیجه کم شدن محصول و حساسیت گیاه در مقابل سرمای زمستان.

فسفر به عنوان کود فسفره از سوپر فسفات استفاده میشود که در اب محلول است.

پتاسیم:برای ساختن ساختمان برگها و چوبی و سخت شدن شاخه بویژه ساقه ها و همچنین برای رسیدن شاخه های انگور وجودش لازم است.

منیزیم:یکی از کودهای اصلی مورد نیاز است وجودش در برگها برای ساختن کلروفیل و در نتیجه جذب co₂ از هوا وتبدیل ان به قند ضروری است و معمولا به صورت سولفات منیزیم به زمین داده شده که براحتی در اب حل میشود.

کلسیم:از کودهایی است که انگور شدیدا به ان وابسته است و باید همه ساله به مقدار لازم به باغهای انگور داد

ب)کودهای الی:ار لحاظ مواد غذایی در درجه دوم اهمیت قرار دارند مهمترین تاثیر انها بر روی خاک بهتر کردن خواص فیزیکی است که از راهای زیر انجام میشود:۱/بهتر کردن ساختمان بافت خاک ۲/فعال کردن میکروارگانیسم خاک ۳/تنظیم نسبت اب به هوا در داخل خلل و فرج خاک.

مقدار کود مورد نیاز جهت درختان بارده به قرار زیر است:اوره۵۰۰کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات ۵۰۰کیلوگرم در هکتار کود حیوانی۳۰تن در هکتار برای درختانی که در حال حداکثر میوه دادن هستند۲۵۰ کیلو سولفات پتاسیم در سال میباشد

کود الی را معمولا در پاییز یا زمستان یکباره میدهند کودهای معدنی را نباید یکباره داد.انها را میتوان در ۳بار هر دفعه به فاصله ۲ماه به زمین داد.کود ازته را از اول شهریور نباید به تاکستانها داد چون باعث ادامه رشد و در نتیجه نارس ماندن چوب درختها میشود.

منبع: وبلاگ باغبانی